Niet jij draagt je merk – het merk draagt jou

De stille kracht van modellen die je merk vleugels geven

Er komt – hopelijk – een moment in je ontwikkeling als ondernemer waarop je voelt: ik ben niet langer de enige die dit merk vooruit duwt. Niet meer te trekken, ploeteren of te overtuigen. Het merk begint jou te dragen. Jij bent het niet langer alleen – je wordt gedragen door iets dat groter is dan jijzelf.

Dat moment is een kantelpunt. Het komt zelden vanzelf. Het is het resultaat van dieper inzicht, consistentie, en vaak ook: het gebruiken of ontwikkelen van een krachtig model.

​

Modellen geven je merk extra PK’s

Veel mensen zien modellen als trucjes of schema’s. Maar goede modellen zijn méér dan dat. Je kunt ze, metaforisch gezien, beschouwen als mentale snelwegen. Ze ordenen chaos, bieden houvast, maken jouw visie zichtbaar en overdraagbaar. En bovenal: ze helpen je doelpubliek om zich te oriënteren en in beweging te komen.

De volgende voorbeelden zullen je vast en zeker aanspreken:

• De creatiespiraal van Marinus Knoope – van verlangen naar werkelijkheid.
• De piramide van Maslow – van overleven naar zelfactualisatie.
• De zes logische niveaus van Bateson – van omgeving tot zingeving.
• Het Johari-venster – van blind spots naar zichtbaarheid.
• Het kernkwadrant van Ofman – van kracht naar uitdaging.
• De vijf lijnen van Biodanza – vitaliteit, affectiviteit, creativiteit, seksualiteit en transcendentie.
• De schijf van vijf – een simpel maar krachtig voorbeeld van ordening.
• De drie S’en die duiden op de volgorde die je moet hanteren als je een pitch afgeeft voor een publiek: State, – Story – Strategy oftewel: zorg eerst dat je in opperste goed mood bent, zorg dan dat je je verhaal belichaamt en pas dan mag je nadenken over strategie.
• De drie C’s in communicatiemodel voor public speakers, ze duiden op de juiste volgorde van hoe je impact krijgt: Contact – Connect – Content.

Al deze modellen hebben iets gemeen: ze dragen. Ze dragen mensen door hun ontwikkeling. Ze geven structuur aan groei. Ze hebben impact. En dat is precies wat een goed merk óók doet.

Waarom hebben succesvolle merken vaak een model?

Omdat een model:

1. Complexiteit versimpelt zonder te vervlakken
2. Mensen helpt zichzelf te positioneren (waar sta ik?)
3. Herhaalbaar en overdraagbaar is – dus schaalbaar

Je merk wordt sterker als het meer is dan een gevoel, een logo of een belofte. Het krijgt ruggengraat wanneer het vereenzelvigd is met een goed doordacht model.

Het geheim van aantrekkingskracht

Een model met aantrekkingskracht voldoet aan drie criteria:

• Herkenbaarheid – het voelt bekend of logisch
• Tastbaarheid – je kunt het uitleggen of visualiseren
• Beweeglijkheid – mensen kunnen er iets mee dóen

Mensen voelen zich veilig bij heldere structuren. Ze hebben behoefte aan richting. Aan een spoorboekje. Een model is in die zin een gids – en jij wordt de gids die het uitlegt.

De kracht van formules

Naast modellen zijn formules een krachtig hulpmiddel om je merkboodschap meer impact te geven. Waarom werken die zo goed? Omdat ze simpel, overdraagbaar en bewijsbaar effectief zijn. Ze geven je verhaal ritme, structuur en aantrekkingskracht.

Een leuk voorbeeld waar ik zelf nogal fan van ben is de SUCCES-formule die de gebroeders Heath beschrijven in hun boek Made to Stick:

• Simple – Houd het eenvoudig
• Unexpected – Verrassend en onvoorspelbaar
• Concrete – Gebruik tastbare voorbeelden
• Credible – Zorg voor geloofwaardigheid
• Emotional – Raak emoties aan
• Story – Verpak je boodschap in een verhaal

Deze formule legt haarfijn uit waarom sommige ideeën blijven hangen (plakkracht) en andere vervliegen. Een personal brand dat SUCCES toepast, bouwt sneller herkenning, geloofwaardigheid en herinnering op.

Je kunt dit model gebruiken voor je elevatorpitch, je bio, je videoverhaal of zelfs je website. Het is een soort geheime saus die de aandacht vasthoudt.

De reis van de held: storytelling als positioneringskracht

Een ander beroemd raamwerk dat wereldwijd impact heeft, is de Reis van de Held (The Hero’s Journey), gebaseerd op het werk van Joseph Campbell. Dit model, sterk gericht op de verhaalstechniek,  toont hoe iedere held (jij dus, als personal brand) door drie fasen gaat:

1. De oproep tot avontuur
2. De beproevingen en innerlijke transformatie
3. De terugkeer met het elixer – oftewel: de verworven wijsheid

In marketing en personal branding is dit model ijzersterk. Het laat zien hoe je van je levensverhaal een positioneringsverhaal maakt. Jij bent niet zomaar een coach, trainer, kunstenaar of therapeut. Je bent iemand die door het vuur is gegaan, die hindernissen heeft overwonnen. Het eindresultaat: je brengt nu iets waardevols terug voor je publiek.

Merken die dit narratief doorleven, bouwen automatisch aan vertrouwen. Ze worden herkenbaar, menselijk én inspirerend. Denk aan merken als Nike, Tony’s Chocolonely of The School of Life – allemaal doordrenkt van het heldenverhaal.

Beroemde voorbeelden van modellen die merken dragen

Laten we nog eens naar enkele iconische voorbeelden kijken van modellen of formules die een heel merk of gedachtegoed dragen:

• Simon Sinek’s Golden Circle – Why / How / What
• Stephen Covey’s 7 habits – Tijdloze principes voor effectief leiderschap
• Het Business Model Canvas van Osterwalder – dat wereldwijd innovaties helpt structureren
• Het Enneagram – inmiddels breed ingezet bij  persoonlijkheidsontwikkeling (ik werk er zelf heel graag mee)
• De DISC-kleuren – van trainingszaal tot directiekamer herkenbaar en volop in gebruik

Deze modellen zijn bijna merken geworden. Ze hebben hun bedenkers overtroffen, zijn deel van het collectieve bewustzijn geworden, en… ze dragen nu anderen. Dit zou jouw model met de juiste inspanning (of begeleiding) op termijn ook kunnen doen.

Case: de Creatiespiraal van Marinus Knoope 

De Creatiespiraal van Marinus Knoope (1947 – 2021) is een schoolvoorbeeld van een model dat het individu overstijgt. Het werd aanvankelijk geïntroduceerd in zijn boek “De Creatiespiraal: Natuurlijk Creëren”, maar inmiddels is het in brede kring bekend – van coachopleidingen tot organisaties en spirituele retraites.

Maar waarom slaat dit model zo breed aan? Wat is het succes achter dit model?

1. Het sluit aan op een diepe menselijke ervaring

Iedereen herkent het pad van verlangen naar werkelijkheid. Het is universeel. De twaalf stappen die Knoope beschrijft – van wensen, verbeelden en geloven tot handelen, volharden en ontvangen – raken aan iets fundamenteels. Het model maakt een innerlijk proces zichtbaar en verwoordbaar.

2. Het biedt houvast zonder dogma

De Creatiespiraal is geen rigide methode. Het is een zachte, natuurlijke volgorde. Daarmee past het zowel bij rationeel ingestelde mensen als bij meer intuïtieve of spiritueel georiënteerde gebruikers. Het spreekt het hoofd én het hart aan.

3. Het is grafisch krachtig en cyclisch

Het woord ‘spiraal’ is visueel én symbolisch sterk. Het staat voor groei, ontwikkeling, voortbeweging. Een cyclus die niet eindigt, maar telkens een nieuwe laag aanboort. Dit maakt het model elegant, levend en hoopgevend – essentieel voor impactvolle branding.

4. Het nodigt uit tot identificatie én actie

Mensen plaatsen zichzelf moeiteloos in de spiraal: waar ben ik nu? En vervolgens: wat is mijn volgende stap? Dat is de kern van een goed model: het activeert.

Draagt Knoope zijn merk, of draagt het merk Knoope?

Hoewel de goede man in 2019 is overleden in 2019 kunnen we stellen dat hij dit zeer succesvol heeft volbracht: de Creatiespiraal draagt Marinus Knoope.

Hij is zijn merk: zijn stijl van spreken, zijn helderheid, zijn rust, zijn vermogen om complexe processen eenvoudig te maken – het hoort allemaal bij zijn merkpersoonlijkheid. Maar op het moment dat je het model op een whiteboard tekent, hoef je zijn naam niet meer te noemen. Het model spreekt voor zichzelf.

En dat is precies het kantelpunt dat we eerder bespraken: wanneer jouw gedachtegoed zo helder, tastbaar en overdraagbaar is, dat het ook zonder jou kan leven.

Veel coaches en trainers verwijzen naar de Creatiespiraal zonder ooit contact met Knoope te hebben gehad. Toch blijft hij zichtbaar – als de bedenker, de grondlegger. Maar het is het model dat zichzelf voortplant. Het is een legacy.

De Dramadriehoek – een confronterend en verhelderend gedragsmodel

Nog zo’n boeiend model. Een dat zowel in persoonlijke ontwikkeling als in communicatie- en leiderschapstrainingen haar waarde ruimschoots heeft bewezen: de Dramadriehoek van Stephen Karpman. Het is een simpel maar onthullend model dat laat zien hoe mensen – vaak onbewust – in ineffectieve interactiepatronen terechtkomen. Welke coach kent het niet?

De drie rollen:

1. De Redder

   – voelt zich verantwoordelijk voor het oplossen van andermans problemen, zelfs als dat niet gevraagd wordt

2. Het Slachtoffer

   – ervaart zichzelf als machteloos, onbegrepen of tekortgedaan

3. De Aanklager – wijst, bekritiseert of controleert, vaak vanuit frustratie of angst

Deze drie rollen houden elkaar in stand en zorgen ervoor dat echte verantwoordelijkheid, groei of verbinding wordt vermeden. De kracht van dit model zit in de herkenbaarheid: iedereen herkent zich wel eens in een van deze posities, privé of professioneel.

Een voorbeeld van een coachpraktijk die veel werkt met dit model is Leonie Linssen. Zij is auteur, spreker, coach en leidt een opleidingsinstituut Open Hearts Academy en timmerde al geruime tijd aan de (merk-)weg met Verander Je Wereld.

Veel mensen kennen haar als consultant voor complexe liefdesrelaties. Meer dan 10 jaar geleden  deed ik al een interview met haar over dit onderwerp en dat is hier te zien. In haar werk is de dramadriehoek een onmisbaar stuk gereedschap. In september 2025  geeft ze overigens een spreekbeurt over haar nieuwste boek: Tweelingzielen.

Toepassing in personal branding

Voor wie werkt aan een sterk personal brand is de Dramadriehoek een waardevol bewustwordingsinstrument. Het maakt glashelder hoe je jezelf soms klein houdt of juist over verantwoordelijk maakt voor het welzijn van anderen. Veel zelfstandig professionals met een ‘helpende’ missie (zoals coaches, therapeuten, trainers) neigen onbewust naar de Redder-rol, met als risico dat hun merk teveel ‘oplossen’ en te weinig ‘eigenaarschap’ uitstraalt.

Een krachtig merk vraagt om positionering buiten de dramadriehoek. Dat wil zeggen:

• Je communiceert vanuit helderheid, niet vanuit slachtofferschap.
• Je inspireert, in plaats van te controleren.
• Je ondersteunt zonder te redden.

Van dramadriehoek naar winnaarsdriehoek

Een mooie aanvulling hierop is de winnaarsdriehoek, die een constructieve tegenhanger biedt:

• Het Slachtoffer wordt een Kwetsbare, die hulp durft te vragen zonder zich afhankelijk te maken
• De Redder transformeert in een Ondersteuner, die respect heeft voor de autonomie van de ander
• De Aanklager verandert in een Assertieve, die grenzen stelt met respect

Door dit model bewust te integreren in je merkverhaal, positionering en klantrelaties, bouw je aan een merk dat niet alleen aantrekkelijk is, maar ook authentiek, zuiver en krachtig.

Sami Leiderschap – liefde moet stromen (Servaas Klute)

Een bijzonder model dat ik niet achterwege wil laten is het Sami Leiderschapsmodel van Servaas Klute. Het is in zijn eigen leven doorleefd, rauw en pijnlijk maar dit was de weg die Servaas moest lopen. De kern van dit model is even krachtig als eenvoudig: liefde moet stromen. Liefde – in de zin van aandacht, waardering, aanwezigheid, waarheid – moet vrij kunnen bewegen in leiderschap, relaties en organisatieculturen.

Het model is gebaseerd op systemisch denken en de wetten van natuurlijke ordening. Wie leidinggeeft (aan zichzelf of aan anderen), krijgt onherroepelijk te maken met blokkades in de liefde: loyaliteit, angst, onuitgesproken verwachtingen, schaamte, onderdrukte woede. Het model van Klute helpt om deze blokkades zichtbaar te maken en weer stroming te brengen.

Wat maakt het zo relevant voor personal brands?

Als zelfstandig professional ben je niet alleen de boodschapper, maar ook het kanaal. Wanneer liefde – of levenskracht, vitaliteit, inspiratie – niet vrij stroomt, dan voelt je publiek dat. Je merk kan dan wel kloppen aan de buitenkant, maar mist trilling aan de binnenkant.

Het Sami-model nodigt je uit om:

• je eigen plek in te nemen
• de stroom van geven en ontvangen te herstellen
• waarachtig te spreken en te handelen
• ruimte te maken voor heelheid, ook in je marketing en branding

Ik sprak Servaas Klute hierover en nam een podcast op. Hij was in het najaar 2024 ook spreker in mijn platform SprekersCafeGouda.  Zijn visie is diepgaand en menselijk. Je kunt een stukje uit het gesprek hier bekijken of beluisteren of lees hier een blog die speciaal aan hem gewijd is.

Wanneer begint je merk jou te dragen?

Dat gebeurt wanneer deze vier krachten samenkomen:

1. Identificatie: Je doelgroep herkent zich in jouw verhaal of waarden
2. Reputatie: Je merk leeft in het hoofd én hart van anderen
3. Resonantie: Wat je doet raakt. Je trilt op dezelfde golflengte
4. Bezieling: Je merk is verankerd in iets groters dan jezelf

Pas dan merk je: het stroomt. Mensen komen naar jou toe. Je merk heeft smoel, rugwind en aantrekkingskracht.

Welk model ondersteunt jou in dit moment van je merkontwikkeling? En welk model wacht erop door jou geboren te worden?

Je hoeft niet meteen een bestseller te schrijven of een theorie te ontwikkelen die op universiteiten wordt onderwezen. Maar als je merkt dat je gedachtegoed nog geen helder profiel heeft, is dit hét moment om te structureren wat je weet. Maak een schema. Een stappenplan. Een matrix. Een vliegwiel.

En als je dit allemaal goed doet, dat vraagt soms een beetje volharding,  gaat het merk jou dragen.

Als je werkt aan je personal brand, overweeg dan deze vraag:

Ben jij nog degene die je merk voortduwt – of is jouw gedachtegoed inmiddels zo sterk, dat het jou draagt?

Wie een goed model ontwikkelt – met eenvoud, diepgang en toepasbaarheid – heeft kans op precies dat effect. Dan wordt jouw merk niet alleen sterker. Dan wordt het tijdloos.

Rob Overgaauw helpt kenniswerkers en zelfstandige professionals om hun merk sterker, zichtbaarder en geloofwaardiger neer te zetten – via video, storytelling en systemische profilering.